Σπάνια αλλά σοβαρή μορφή δηλητηρίασης μετά από βρώση ατελώς συσκευασμένων σε κονσέρβες ή ανεπαρκώς συντηρημένων τροφίμων που έχουν μολυνθεί με μια τοξίνη, το ισχυρότερο από τα γνωστά δηλητήρια, η οποία παράγεται από το βακτηρίδιο CLOSTRIDIUM BOTULINUM (κλωστηρίδιο της αλλαντίασης) και προκαλεί προοδευτική μυϊκή παράλυση και άλλες διαταραχές του κεντρικού και του περιφερικού νευρικού συστήματος.
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ Το κλωστηρίδιο της αλλαντίασης βρίσκεται στο έδαφος και στα ελεύθερα ύδατα πάρα πολλών περιοχών του κόσμου, καθώς και με τη μορφή αβλαβούς ενοίκου στο έντερο πολλών ζώων και ψαριών. Το βακτηρίδιο παράγει σπόρους που αντέχουν στο βρασμό, στο αλάτισμα, στο κάπνισμα και σε μερικούς τύπους τουρσιών. Κανονικά οι σπόροι, που βλαστάνουν και πολλαπλασιάζονται μόνο σε περιβάλλον χωρίς αέρα (αναερόβια) δεν μπορούν να μολύνουν τον άνθρωπο, αλλά βλαστάνουν σε τρόφιμα που δεν συντηρούνται ή δεν συσκευάζονται σε κονσέρβες σωστά, όπου και παράγουν τη τοξίνη. Ηβρώση τέτοιας τροφής και απορρόφηση έστω και ελάχιστης ποσότητας τοξίνης μπορεί να οδηγήσει σε βαριά δηλητηρίαση. Τα τρόφιμα που ευθύνονται πιο συχνά για τις δηλητηριάσεις είναι οι κονσέρβες λαχανικών που παρασκευάζονται στο σπίτι, το παστό χοιρινό και χοιρομέρι, και τα καπνιστά ή ωμά ψάρια. Μερικές φορές ενοχοποιούνται και κονσέρβες που παρασκευάζονται από εργοστάσια, συνήθως όμως αυτά τα είδη είναι ασφαλή.Τα βρέφη είναι δυνατό να πάθουν αλλαντίαση με άλλο μηχανισμό. Το μικρόβιο, που φθάνει στον εντερικό σωλήνα τους με το νερό ή την τροφή (π.χ. μέλι), τον αποικίζει και παράγει την τοξίνη του, προκαλώντας μια μορφή υποτονίας(ελάττωσης του μυϊκού τόνου), γνωστής ως σύνδρομο του πλαδαρού βρέφους. Αλλαντίαση επίσης είναι δυνατό να παρατηρηθεί και μετά από είσοδο του κλωστηριδίου στο σώμα από λύσεις της συνέχειας του δέρματος λόγω κακώσεων.
ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ Η αλλαντίαση παρατηρείται συχνότερα από κάθε άλλη χώρα στις ΗΠΑ (όπου επικρατεί η συνήθεια παρασκευής συντηρημένων τροφίμων στο σπίτι).Πάντως, οι οικιακής προέλευσης δηλητηριάσεις είναι περίπου 20 κάθε χρόνο (οι θανατηφόρες λιγότερες από 10). Οι δηλητηριάσεις βρεφών μέχρι 250 και οι περιπτώσεις αλλαντίασης μετά από τραυματισμό λιγότερες από 5 σε ολόκληρη τη χώρα.
ΠΡΟΛΗΨΗ Τα συντηρημένα τρόφιμα που παρασκευάζονται στο σπίτι πρέπει να είναι βέβαιο ότι αποστειρώνονται σωστά επί 30 λεπτά κάτω από πίεση σε θερμοκρασία 120C. Οι < φουσκωμένες > κονσέρβες και τα δύσοσμα συντηρημένα τρόφιμα δεν πρέπει να δοκιμάζονται αλλά να απορρίπτονται ή να ελέγχονται από τις υγειονομικές αρχές.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Συνήθως τα πρώτα συμπτώματα της αλλαντίασης από τρόφιμα εμφανίζονται 8 – 36 ώρες μετά από βρώση της μολυσμένης τροφής. Τα συμπτώματα της αλλαντίασης είναι : δυσκολία κατάποσης (δυσκαταποσία) και ομιλίας (δυσαρθρία), ναυτία, έμετοι και διπλή όραση (διπλωπία), 70% περίπου από τις περιπτώσεις που δεν αντιμετωπίζονται θεραπευτικά καταλήγουν στο θάνατο, ο οποίος συνήθως οφείλεται σε ασφυξία λόγω παράλυσης των αναπνευστικών μυών. Η άμεση θεραπεία με αντιτοξίνη μειώνει τον κίνδυνο θανάτου σε λιγότερο από το 25%. (Βλ.Τροφική Δηλητηρίαση).
|